เมื่อเราไปทำบุญที่วัดหรือนิมนต์พระสงฆ์มาทำพิธีกรรมต่างๆไม่ว่าที่บ้าน ที่ทำงานหรือที่ใด เรามักจะเห็น “ ตาลปัตร ” อยู่คู่กับการสวดของพระอยู่เสมอ ซึ่งส่วนใหญ่คงจะเคยชิน แต่คงมีคนจำนวนไม่น้อยที่ไม่ทราบว่า เหตุใดพระสงฆ์จึงต้องใช้ตาลปัตรปิดหน้าเวลาสวด ดังนั้น กลุ่มประชาสัมพันธ์ สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม จึงขอนำเรื่องของตาลปัตรมาเล่าสู่กันฟังเพื่อเป็นความรู้ ดังนี้

โขนสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ โขนในสมัย กรุงรัตนโกสินทร์ แบ่งได้เป็น ๓ ยุค คือ ยุคที่ ๑ เป็นโขน ในรัชสมัย พระบาทสมเด็จ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ยุคที่ ๒ เป็นโขน ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ยุคที่ ๓ เป็นโขน ในสมัยเปลี่ยนแปลงการปกครอง

พอเข้าสู่ช่วงปลายปีประมาณเดือนกรกฎาคมจะมีวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญอยู่ 2 วันด้วยกัน คือ วันอาสาฬหบูชาและวันเข้าพรรษา ซึ่งหลายคนคงจะทราบกันดีว่าวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา 2 วันนี้จะเป็นการเริ่มต้นเข้าสู่เทศกาลเข้าพรรษาและยังเป็นวันที่พุทธศาสนิกชนทั้งหลายจะได้บำเพ็ญกุศล ร่วมกันทำบุญตักบาตรและเวียนเทียน

คณะหุ่นสายเสมา คณะหุ่นสายของไทยซึ่งดำเนินการสร้างสรรค์และพัฒนาศิลปะการแสดงหุ่นสายไทย โดยนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ มาเป็นหลักยึดในการทำงานเป็นเวลากว่า 6 ปี จนได้รับการยอมรับในระดับสากลจากการเข้าร่วมเทศกาลหุ่นโลก

สำนักศิลปะและวัฒนธรรม จัดนิทรรศการ “สล่าสร้างศิลป์ ถิ่นลำปาง”ขึ้นเพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช และฉลองครบรอบ ๔๐ ปีมหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง และเป็นการเชิดชูเกียรติคณาจารย์มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปางทั้งในอดีตและปัจจุบัน

MELANN THE PRIDE OF LANNA เกียรติศักดิ์ล้านนา กำเนิดขึ้นของ MELANN เมื่อปี 2547  เป้าประสงค์หลักต้องการแสดงตัวให้สาธารณชนในวงการต่างๆ ให้ทุกท่านมีโอกาสได้พบและสัมผัสถึงสุนทรียศิลป์ที่ MELANN ได้สร้างขึ้นเพื่อมอบความสุขในด้านศิลปะอีกแขนงหนึ่ง

สมาคมผ้าไทย เป็นองค์กรที่ไม่แสวงผลกำไร อุทิศการทำงานเพื่อการศึกษาและอนุรักษ์คุณค่าของผ้าทอ โดยเน้นการศึกษาผ้าทอของประเทศไทยและประเทศในกลุ่มภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทั้งนี้ทางสมาคมมีความยินดีเปิดรับผู้ที่มีความสนใจร่วมเป็นสมาชิก โดยสามารถเยี่ยมชมรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับสมาคมผ้าไทยได้ที่เว็บไซต์www.thaitextilesociety.org

การลงทุนในศิลปะเป็นการลงทุนทางเลือก (Alternative Investment) ประเภทหนึ่ง ซึ่งเป็นที่นิยมของผู้มีความมั่งคั่งสูง การลงทุนในศิลปะแตกต่างจากการลงทุนในหลักทรัพย์และสินทรัพย์อื่น เพราะเป็นการลงทุนที่ใช้ “ศิลป์” มากกว่า “ศาสตร์” เนื่องจากมีอารมณ์เข้ามาเกี่ยวข้อง จึงมีประเด็นและแง่มุมที่ต้องพิจารณาแตกต่างไปจากการลงทุนอื่นๆ

ความสงสัยในห้วงเวลาที่หยุดนิ่ง The Suspiciously Suspended Moment The Suspended Moment หรือ ‘ ในห้วงเวลาที่หยุดนิ่ง ‘ เป็นนิทรรศการศิลปะของศิลปินหลากหลายซึ่งผ่านการคัดเลือกจากสายัณห์ แดงกลม และฮิลเด เทียร์ลิงค์ ซึ่งมีกรอบความคิดร่วมกันในการนำเสนอผลงานที่เกี่ยวข้องกับสิ่งเรียกว่า “เวลา”

สูตรสำเร็จประเทศไทย: เอกลักษณ์ไทยในสายตาของสุธี คุณาวิชยานนท์ ธนาวิ โชติประดิษฐ เรื่อง สุธี คุณาวิชยานนท์ ภาพ ประวัติศาสตร์นั้นสัมพันธ์กันอย่างแน่นแฟ้นกับ “ ความเป็นชาติ ” และหนึ่งในวิธีการการปลูกฝังความรู้สึกชาตินิยมก็คือผ่านการให้การศึกษานั่นเอง

ศูนย์ศิลป์ศรีพิพัฒน์ ภายในอุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชนนนี จัดแสดงผลงานภาพพิมพ์ไม้แกะจำนวน 41 ภาพ และจิตรกรรมสีน้ำมันจำนวน 22 ชิ้น ของ ประพันธ์ สีสุตา ซึ่งสร้างสรรค์ขึ้นระหว่างปี 2510-2513 ให้ได้ชมกันระหว่างเดือนมีนาคม-เมษายน 2549

มนุษย์กับโลก ของ ฟรานติเชค คุปก้า รัฐบาลแห่งสาธารณรัฐเชค ร่วมกับ นายซเด็นเน็ค สเกลน่า และนาย ยิริ ลามเมล นำผลงานจิตรกรรมอันทรงคุณค่าจำนวน 105 ภาพ ของจิตรกรชื่อดังชาวเชค ฟรานติเชค คุปก้า ( Frantisek Kupka ) ชุด “ มนุษย์กับโลก( Man and Earth ) ” มาจัดแสดงเป็นครั้งแรกในประเทศไทย ณ หอศิลป์สมเด็จพระนาง เจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ

กลอยใจจระเข้ เรื่อง ธนาวิ โชติประดิษฐ ภาพ ธเนศ อ่าวสินธุ์ศิริ นิทรรศการชื่อ ‘ กลอยใจจระเข้ ‘ ของธเนศ อ่าวสินธุ์ศิริ ให้ภาพของผู้หญิงและมุมมองเกี่ยวกับผู้หญิงที่น่าสนใจไว้หลายประการ ความน่าทะนุถนอมและความน่ากลัวรวมอยู่ในชื่อเดียวกัน ‘ กลอยใจ ‘ เป็นคำที่ทุกวันนี้เราไม่ได้ยินบ่อยนัก

บทวิจารณ์ >>WOMB WAR WHEEL เสียงสะท้อนจากสตรี นิทรรศการ Womb War Wheel โดย นพวรรณ สิริเวชกุล, จิตติมา ผลเสวก, ชลัมพุ ณ ชเลลำ, ยงกมล อิศรางกูร ณ อยุธยา, มณฑาลี วิจิตรธนสาร

บทวิจารณ์ >>’อ่าน’ บางอย่างที่เกินและขาดหายไปในสิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า ‘คน’ ในนิทรรศการชุด Flesh ของ ทวีศักดิ์ ศรีทองดี แหล่งข้อมูล : นิตยสารไฮคลาส ฉบับ 248 / กรกฎาคม 2549

คำแนะนำนักเรียนช่างศิลป์ในวิจิตรศิลปศึกษา โดยม.จ. อิทธิเทพสรรค์ กฤดากร ในข้อความที่จะกล่าวต่อไปนี้ ข้าพเจ้าขอใช้คำว่า “วิจิตรศิลป” แทนคำว่า ” ปราณีตศิลป” ซึ่งเป็นคำที่เขาแปลมาจากภาษาอังกฤษว่า ” Fine Arts” คำอังกฤษนี้ เขาใช้กันมาตั้งแต่สมัย “วิกตอเรีย” และผู้ที่เริ่มใช้คงจะหมายถึง “ศิลปชั้นสูง”

ในประวัติศาสตร์ของมนุษย์ชาตินั้น ปรากฏว่ามีอยู่หลายสมัยที่พุทธปัญญาของมนุษย์ไม่มีความสูงส่ง แต่ทว่ามีกำลังจิตที่เข้มแข็ง มีบางสมัยที่มนุษย์มีความเจริญก้าวหน้าอย่างใหญ่หลวง แต่มนุษย์กลับสูญเสียความเข้มแข็งทางด้านกำลังจิตไป

ภาพพุทธประวัติจากหินสลักยุคก่อนมีพระพุทธรูปในประเทศอินเดีย พ.ศ. 300-700 โดยพระเทพวิสุทธิเมธี ในประเทศอินเดียมีภาพพุทธประวัติในหินสลักอยู่ประเภทหนึ่งซึ่งกล่าวได้ว่าเป็น พุทธประวัติชุดแรกที่สุดในโลก และน่าสนใจที่สุด หรือมีค่าที่สุดในโลกด้วย คือชุดที่ได้จำลองเอามาพิมพ์ไว้ในสมุดเล่มนี้จำนวนหนึ่งนั่นเอง

ผู้หญิงในจิตรกรรมฝาผนังไทย โดยอเล็ค กอร์ดอน ความรักไม่จำเป็นต้องถูกแสดงด้วยภาพการร่วมประเวณีเสมอไป และการมีเพศสัมพันธ์อาจจะเป็นหรืออาจจะไม่ใช่เครื่องหมายของความรักก็ได้ อย่างไรก็ตาม เรื่องดังกล่าวนี้สามารถที่จะแยกแยะจากกันได้อย่างชัดเจน

ตีความพุทธศิลป์ด้วยสงสัย โดยอำนาจ เย็นสบาย ในวงการศิลปะทุกวันนี้ ศิลปกรรมแนวประเพณีร่วมสมัยถือได้ว่าเป็นช่วงที่กำลังได้รับความสนใจจากกลุ่มศิลปินผู้สร้างสรรค์ และจากผู้ดูโดยทั่วไป การได้รับความสนใจหรือเกิดความตื่นตัว โดยเฉพาะในกลุ่มของศิลปินนั้น หากพิจารณาอย่างกว้างๆย่อมมีมูลเหตุมาจากหลายกรณี

การทำบุญทางไกล : ศิลปะที่วัดไทยในวิมเบอดัน โดยซานดรา หลุยส์ เคท สีและจิตรกรรมแห่งอารมณ์ จากบทความที่ปรากฏอย่างต่อเนื่องเกี่ยวกับจิตรกรรมฝาผนังแห่งนี้ และสูจิบัตรที่เขียนโดยจิตรกรเองระบุในเบื้องต้นว่า สิ่งที่ทำให้จิตรกรรมฝาผนังที่นี่ต่างไปจาก “ขนบ” ของจิตรกรรมตามฝาผนังวัดในเมืองไทย ก็คือสีนั่นเอง โดยสีที่ใช้เป็นสีอครายลิก ซึ่งจะให้ภาพที่มีความสุกสว่างมากขึ้น และมีสีที่หลากหลาย

ผลงานจิตรกรรมของพิชัย นิรันดร์ โดย น.ณ ปากน้ำ วงการจิตรกรรมสมัยใหม่ในเมืองไทย เพิ่งจะตื่นตัวเมื่อไม่กี่ปีมานี้เอง ขณะนี้พอจะนับตัวจิตรกรผู้เขียนภาพสมัยใหม่ได้ซึ่งมีอยู่ไม่กี่คนด้วยกัน ในจำนวนคนเพียงหยิบมือนี้มี พิชัย นิรันดร์ รวมอยู่ด้วยผู้หนึ่ง

ระลึกถึง จ่าง แซ่ตั้ง โดย สมพร รอดบุญ ปูชนียบุคคลสำคัญท่านหนึ่งที่ต้องการจารึกไว้ในประวัติศาสตร์ศิลปะสมัยใหม่ของไทยคือจ่าง แซ่ตั้ง ศิลปินและกวีผู้ใช้ชีวิตแบบสมถะเรียบง่ายแต่ผลงานสร้างสรรค์ทางด้านศิลปะของท่านเป็นพลังสำคัญที่ทำให้วิวัฒนาการทางด้านศิลปะสมัยใหม่ของไทยมีความเป็นเอกลักษณ์พิเศษแตกต่างไปจากชาติอื่นๆในแถบภาคพื้นเอเชียอาคเนย์

จาก “จันทร์เอ๋ยจันทร์เจ้าฯ” ถึง “กระท่อม” ของประเทือง เอมเจริญ โดย พิษณุ ศุภ. ครับ ตามที่ได้สัญญากันไว้ว่าจะได้พูดถึงงานศิลปะของคุณประเทือง เอมเจริญ กันในสัปดาห์นี้ ก็เป็นอันตกลงด้วยความเต็มใจและมั่นใจหลังจากที่ได้ไปชมผลงานจริงๆมาแล้วที่สถาบันวัฒนธรรมเยอรมันซึ่งจะเปิดแสดงจนถึงวันที่ 12 เมษายน

บทวิเคราะห์ผลงานจิตรกรรมของนาย “อิทธิพล โดย ผศ. อิทธิพล” โดย อิทธิพล ตั้งโฉลก เป็นที่ทราบกันโดยทั่วไปแล้วว่าศิลปวิจารณ์ซึ่งเป็นตัวกลางระหว่างศิลปินผู้สร้างงานกับประชาชนผู้ดูงานในบ้านเรายังไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ เรายังขาดแคลนนักวิจารณ์ทัศนศิลป์ในระดับมืออาชีพ

Throwing a stone towards the past โดย สมพงษ์ ทวี ผลงานชุดนี้ของธเนศเป็นการเล่นกับตัวเอง ถามหาตัวเอง และพยายามที่จะแสวงหาคุณค่าความหมายในแง่มุมต่างๆของชีวิต ปรากฏการณ์ในจิตรกรรมได้มีสภาพเหมือนการต่อรอง เป็นภาวะระหว่างความจริงกับความลวง ให้ความรู้สึกคลับคล้ายการเดินทางไปสู่ความฝัน แต่เป็นความฝันที่อัดแน่นด้วยอารมณ์อันไม่แจ่มชัด มีเหตุผลและทั้งไร้เหตุผล

เรื่องสั้น : คามิน โดย อุทิศ อติมานะ ชีวิต-อารมณ์-ศิลปะ จากประสบการณ์ที่ผู้เขียนได้ศึกษาศิลปะในรุ่นเดียวกันกับคามิน เลิศชัยประเสริฐดูเหมือนว่าในบรรดานักศึกษาศิลปะรุ่นนั้น คามินเป็นผู้มีแรงทะเยอทะยานที่เข้มข้นที่สุดคนหนึ่งใน “การเป็นศิลปิน”

ชีวิตอลหม่าน ของ วสันต์ สิทธิเขตต์ มานิต ศรีวานิชภูมิ “เป็นไงพี่ งานสะใจดีไหมครับ” เสียงหนึ่งดังขึ้นถามอย่างแกมบังคับคำตอบล่วงหน้า ” เออๆ มันดี” เสียงหนึ่งจึงตอบแบบเออออห่อหมกพอเป็นพิธี

ข้อเท็จจริงบางประการในผลงานของชาติชายที่ข้าพเจ้ารู้ โดย ทาคาดะ มิเนโอะ ก่อนอื่น ข้าพเจ้าจำเป็นต้องสารภาพว่า ข้าพเจ้ายังใหม่ต่อความพิเศษไม่ธรรมดาของ ชาติชาย ยิ่งไปกว่านั้น ข้าพเจ้าเพิ่งจะคุ้นเคยกับผลงานของเขาและตัวชาติชายเองในเวลาต่อมาเมื่อประมาณไม่กี่ปีมานี้เอง

  การประเมินคุณค่าศิลปะที่ไหน เมื่อไหร่ โดยใคร ประเด็นไหน และเพื่ออะไร ? โดย อารยา ราษฎร์จำเริญสุข คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ทบวงมหาวิทยาลัย และคณะจิตรกรรมฯ มหาวิทยาลัยศิลปากร ได้จัดการสัมมนาทางทัศนศิลป์ขึ้นในวันที่ 20-22 ธันวาคม

ว่าด้วยความลวง และความจริงอื่นๆของจิตรกรรม พินิจหลายแง่ต่องานของ เอส. พี. โดย ฮันส์ เบลทิง การเล่นแร่แปรธาตุ ศาสตร์ทางเคมี และการกลายรูป งานจิตรกรรมจะสูญเสียส่วนประกอบหลักอันสำคัญอย่างยิ่ง ถ้าเรามุ่งแต่จะแสวงหาคำตอบต่อมันเฉพาะในด้านประวัติศาสตร์ศิลป์เท่านั้น

บทวิจารณ์การแสดงศิลปกรรมแห่งชาติครั้งที่ 25 จากนักประวัติศาสตร์ศิลปชาวฝรั่งเศส โดย อานน์ มารี บุทซ์บาค งานศิลปกรรมแห่งชาติครั้งที่ 25 ซึ่งจัดขึ้นที่หอศิลป์ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ระหว่างวันที่ 12 กุมภาพันธ์ ถึง 29 มีนาคมศกนี้นั้น น่าสนใจด้วยเหตุผลหลายประการ

ปรากฏการณ์ใหม่ของวงการจิตรกรรมไทย โดย กำจร สุนพงษ์ศรี เมื่อวันอาทิตย์ที่ 17 พฤศจิกายน มีพิธีเปิด นิทรรศการผลงานจิตรกรรมของชมรมจิตรกรสมัครเล่น ครั้งที่ 1 ขึ้น ณ ตรีนิตี้เพลส หลังสำนักงานใหญ่ธนาคารกรุงเทพ จำกัด งานนี้จะแสดงไปจนถึงสิ้นเดือนเดียวกัน

กลิ่นอายที่ฉายแววในงานแสดงศิลปะของนักศึกษา โดย เเจนนิส วงศ์สุรวัฒน์ นิทรรศการของนักศึกษาศิลปะที่กำลังแสดง ณ หอศิลปมหาวิทยาลัยศิลปากร ( ซึ่งเปิดแสดงวันนี้เป็นวันสุดท้าย) น่าประทับใจ และท้าทายอย่างไม่คาดฝัน เป็นความจริงที่นิทรรศการครั้งนี้เป็นการแสดงที่อนุรักษ์นิยมมาก แต่คณะจิตรกรรม ประติมากรรม และภาพพิมพ์ก็เป็นสถานที่ที่มีเกียรติภูมิ และอนุรักษ์นิยมอยู่ไม่น้อย