UNESCO ประกาศรางวัลอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมปี 57 เรือนพระยาศรีธรรมาธิราชได้รางวัลที่ 3

ยูเนสโกประกาศผลรางวัลอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมระดับภูมิภาคเอเซียและแปซิฟิค ประจำปี 2557 โดยในปีนี้มีโครงการอนุรักษ์ที่ชนะรางวัลทั้งสิ้น 14 โครงการจาก 10 ประเทศ อาทิ ประเทศอัฟกานิสถาน ประเทศสาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน ประเทศนิวซีแลนด์ และประเทศไทยเมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา คณะกรรมการตัดสินจากนานาชาติร่วมประชุมตัดสินโครงการทั้งสิ้น 46 โครงการจากหลายประเทศทั่วภูมิภาคเอเซียและแปซิฟิค

นายทิม เคอร์ติส ประธานคณะกรรมการตัดสินและหัวหน้าแผนกวัฒนธรรม องค์การยูเนสโก กรุงเทพมหานคร กล่าวว่า

“แม้ว่าในปีนี้จะไม่มีโครงการใดได้รับรางวัลยอดเยี่ยม (อันดับ 1) แต่จำนวนโครงการที่ได้รับรางวัลแสดงความชื่นชมจากยูเนสโกมีจำนวนมากขึ้นกว่าปีก่อนๆ ซึ่งแสดงให้เห็นว่างานอนุรักษ์ที่ดำเนินการโดยภาคเอกชนในภูมิภาคเอเซียและแปซฟิคมีมาตรฐานที่สูงขึ้น”

โครงการบูรณะปฏิสังขรณ์ป้อมปราการซาร์ยาซ์ด (Saryazd Citadel) เมืองยาซ์ด ประเทศสาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน ได้รับรางวัลดีเด่น (อันดับ 2) หรือ Award of Distinction ยูเนสโกยกย่องความร่วมมือกันระหว่างหลายหน่วยงานภาคเอกชนในการปกป้องคุ้มครองหมู่อาคารประวัติศาสตร์กลางทะเลทรายแห่งนี้ไว้ ในขณะที่ยังคงรักษาคุณค่าทางเศรษฐกิจและสังคมของสถานที่นี้ ด้วยการสร้างงานให้ชุมชนท้องถิ่น

รางวัลอื่นๆ ได้แก่
รางวัลดี (อันดับ 3) หรือ Award of Merit
• ฟาร์มเอกเซเตอร์ (Exeter Farm) เมืองเกลนวู้ด รัฐนิวเซาท์เวลส์ ประเทศออสเตรเลีย

• วัดศรีสักการ์กาด นิวาสินีเทวี (Shri Sakhargad Niwasini Devi Temple Complex) หมู่บ้านคินไห แคว้นมหาราษฎระ ประเทศอินเดีย

• โรงเก็บเรือแฟรงค์ตัน (Frankton Boatshed) เมืองควีนส์ทาวน์ ประเทศนิวซีแลนด์

• วัดวักไห่เชงเปี่ยว (Wak Hai Cheng Bio Temple) ประเทศสิงคโปร์

• เรือนพระยาศรีธรรมาธิราช (Phraya Si Thammathirat Residence) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย

รางวัลชมเชย หรือ Honourable Mention
• สุสาน ชาร์ซาดา ฮุสเซน (Shahzada Hussain Mausoleum) หมู่บ้านคาเรซ จังหวัดเฮลมานด์ ประเทศอัฟกานิสถาน

• เรือนพำนักผู้ดูแลประภาคารแหลมอินสคริปชั่น (Cape Inscription Lighthouse Keepers’ Quarters) อ่าวชาร์คเบย์ รัฐออสเตรเลียตะวันตก ประเทศออสเตรเลีย

• ค่ายทหารติดอาวุธป้องกันชายฝั่งเกาะรอตต์เนสต์สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 (Rottnest Island World War II Coastal Defences) เกาะรอตต์เนสต์ รัฐออสเตรเลียตะวันตก ประเทศออสเตรเลีย

• นานจิง ยีเฮ แมนชั่น (Nanjing Yihe Mansions) มณฑลเจียงซู ประเทศจีน

• อาคารเอสพลาเนดเฮ้าส์ (Esplanade House) นครมุมไบ ประเทศอินเดีย


• อาคาร เดอ ดรีคเลอร์ (De Driekleur) เมืองบันดุง ชวาตะวันตก ประเทศอินโดนีเซีย

• ชุมชนกาลี เซอร์ยัน ซิงห์ (Gali Surjan Singh) เมืองลาฮอร์ ประเทศปากีสถาน

รางวัลพิเศษจากคณะกรรมการสำหรับสิ่งปลูกสร้างใหม่ หรือ Jury Commendation for Innovation:
• อาคารพาณิชย์ลัคกี้ (Lucky Shophouse) ประเทศสิงคโปร์

โครงการรางวัลเพื่อการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิคแห่งองค์การยูเนสโกมีจุดประสงค์หลักเพื่อยกย่องบุคคลและองค์กรภาคเอกชน หรือโครงการความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน ในการบูรณปฏิสังขรณ์อาคารและสิ่งก่อสร้างที่เป็นมรดกอันทรงคุณค่าในภูมิภาค องค์การยูเนสโกเชื่อมั่นว่า ในการยกย่องภาคเอกชนเรื่องการบูรณปฏิสังขรณ์และการนำอาคารประวัติศาสตร์เหล่านี้มาใช้ประโยชน์จะเป็นแรงผลักดันให้เจ้าของอาคารรายอื่นๆเริ่มดำเนินโครงการอนุรักษ์ภายในชุมชนของตนเอง ไม่ว่าจะเป็นการกระทำโดยตัวบุคคล หรือการแสวงหาความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชนต่อไป

โครงการที่ได้รับรางวัลคือโครงการที่สะท้อนความเข้าใจและปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ของโครงการรางวัลฯนี้ อาทิ การคงไว้ซึ่งจิตวิญญาณของสถานที่ ความสำเร็จด้านเทคนิค การประยุกต์ปรับใช้อย่างเหมาะสม ผลดีที่โครงการอนุรักษ์ได้ให้แก่สภาพแวดล้อมโดยรอบ และการสืบทอดวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ของชุมชนท้องถิ่นไว้

ทั้งนี้ โครงการอนุรักษ์ที่ส่งเข้าประกวดเพื่อเข้ารับการพิจารณารางวัลฯจะต้องมีอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป และแล้วเสร็จสมบูรณ์ ภายในระยะเวลา 10 ปี นอกจากนี้ จะต้องมีการเปิดใช้อาคารนั้นๆมาแล้วอย่างน้อย 1 ปีนับตั้งแต่วันที่ประกาศการประกวดรางวัลฯ

รางวัลอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมระดับภูมิภาคเอเซียแปซิฟิค ประจำปี พ.ศ. 2557 และ 2558 ได้รับการสนับสนุนโดย มูลนิธิ ซิโน-โอเชี่ยน (Sino-Ocean Charity Foundation) กรุงปักกิ่ง ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน: http://www.sinooceanland.com

ประเทศไทยได้ส่งโครงการอนุรักษ์เข้าร่วมการประกวดรางวัลฯมาเป็นระยะเวลาต่อเนื่อง โดยนอกเหนือไปจากโครงการบูรณปฏิสังขรณ์พระบรมธาตุมหาเจดีย์และพรินทรเปรียญปริยัติธรรมศาลา วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร กรุงเทพมหานคร มีโครงการอนุรักษ์อื่นๆในประเทศไทย 10 โครงการที่เคยได้รับรางวัลจากองค์การยูเนสโก ได้แก่
• โครงการอนุรักษ์หอพระไตรปิฎกวัดเทพธิดารามวรวิหาร กรุงเทพมหานคร (รางวัลดี ปีพ.ศ. 2554)
• โครงการปรับปรุงฟื้นฟูอาคารอนุรักษ์หน้าพระลาน กรุงเทพมหานคร (รางวัลชมเชย ปีพ.ศ. 2554)
• โครงการอนุรักษ์ศาลาเรียน วัดคูเต่า จ.สงขลา (รางวัลชมเชย ปีพ.ศ. 2554)
• โครงการอนุรักษ์ชุมชนสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี (รางวัลดี ปีพ.ศ. 2552)
• โครงการอนุรักษ์วัดปงสนุก จังหวัดลำปาง (รางวัลดี ปีพ.ศ.2551)
• โครงการอนุรักษ์สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ จังหวัดฉะเชิงเทรา (รางวัลชมเชย ปีพ.ศ. 2551)
• โครงการอนุรักษ์ชุมชนอัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม (รางวัลชมเชย ปีพ.ศ. 2551)
• โครงการอนุรักษ์ตำหนักใหญ่ วังเทเวศน์ กรุงเทพมหานคร (รางวัลชมเชย ปีพ.ศ. 2548)
• โครงการอนุรักษ์พระราชวังเดิม กรุงเทพมหานคร (รางวัลดี ปีพ.ศ.2547)
• โครงการอนุรักษ์วัดสระทอง หมู่บ้านน้านบัว จังหวัดขอนแก่น (รางวัลดี ปีพ.ศ.2545)
• โครงการอนุรักษ์เจดีย์พระประธานของวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร กรุงเทพมหานคร (รางวัลยอดเยี่ยม (อันดับ 1) / Award of Excellence ปี พ.ศ. 2556)

ส่วนโครงการอนุรักษ์เรือนพระยาศรีธรรมาธิราช (Phraya Si Thammathirat Residence) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย ซึ่งได้รับรางวัลดี (Award of Merit) ในปีนี้ ได้รับการยกย่องจากคณะกรรมการตัดสินดังนี้

“การบูรณะเรือนพระยาศรีธรรมาธิราชในเขตปทุมวัน ซึ่งเป็นอาคารสมัยต้นศตวรรษที่ 20 เป็นตัวอย่างสำคัญของความมุ่งมั่นร่วมมือกันระหว่างผู้มีส่วนร่วมหลายหน่วยงาน ในการปกป้องคุ้มครองอาคารที่มีคุณค่าทางมรดก สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เจ้าของอาคาร และผู้เช่า มูลนิธิการศึกษาและวัฒนธรรมไทย-จีน ได้ว่าจ้างผู้เชี่ยวชาญด้านการอนุรักษ์ให้วิจัยประวัติศาสตร์ของอาคาร ซึ่งทำให้ทราบถึงบริบทของแหล่งมรดกที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น และเผยให้เห็นมัณฑนศิลป์อันล้วนเป็นงานช่างฝีมือ อาทิ ห้องจิตรกรรมฝาผนังอันวิจิตและสิ่งตกแต่งต่างๆ โครงการนี้ทำให้ภูมิทัศน์และสภาพอาคารทั้งภายนอกและภายในกลับคืนมาดังเดิม เรือนพระยาศรีธรรมาธิราชซึ่งเคยเป็นที่พักส่วนบุคคล ปัจจุบันเป็นที่ตั้งโรงเรียนสีตบุตรบำรุง หลักจากที่โครงการอนุรักษ์เสร็จสิ้น อาคารนี้จึงได้ถูกใช้งานต่อในฐานะศูนย์การแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมและการศึกษาระหว่างชุมชนไทยและจีน

ดูรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับรางวัลอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมระดับภูมิภาคเอเซียแปซิฟิคแห่งองค์การยูเนสโกและโครงการที่ชนะรางวัลตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543 ได้ที่ http://www.unescobkk.org/culture/heritage/wh/heritageawards

ยูเนสโกจะประกาศรับโครงการประกวดประจำปี พ.ศ. 2558 ในเดือนตุลาคม ศกนี้ รายละเอียดเพิ่มเติม สามารถติดตามได้ทางเว็บไซต์ http://www.unescobkk.org/culture/heritage/wh/heritageawards

 

ฝ่ายประสานงานสื่อ
Noel Boivin, Media and Communications Officer, UNESCO Bangkok
โนเอล โบวิน เจ้าหน้าที่ประสานงานสื่อมวลชน องค์การยูเนสโก กรุงเทพมหานคร
เบอร์โทร : (66 2) 391-0577 Ext. 347
อีเมล : n.boivin@unesco.org

You may also like...